Anayasa’nın 53. Maddesi ile işçilerin ve işverenlerin karşılıklı ekonomik ve sosyal durumlarını düzenlemek ve çalışma şartlarını belirlemek üzere “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” öngörmüştür. Yürürlüğe alınan 6356 sayılı Kanun, mevzuatta ve uygulamada karşılaşılan sorunları gidermeye ve ILO’nun sendikal hak ve özgürlükler ile serbest toplu pazarlıkla ilgili 87 ve 98 sayılı sözleşmeleri çerçevesinde ülkemize yönelttiği eleştirileri karşılamaya yönelik olduğu anlaşılmaktadır. 6356 sayılı Kanun toplu iş sözleşmesinin tanımı, kapsamı, şekli, süresi, hükmü ve tarafların durumunda değişiklik gibi düzenlemeler getirmiştir. Aynı zamanda Türk endüstri ilişkileri sisteminde çerçeve sözleşme ve grup toplu iş sözleşmesi ilk kez tanımlanmış ve işyerinin veya bir bölümünün devri durumunda işletme toplu iş sözleşmelerine yönelik uygulama sorunlarına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
Bu çalışmada, toplu iş sözleşmesinin düzeyi ve türlerine ilişkin genel açıklamalar yapıldıktan sonra uygulamada yaşanan sorunlar ve bu sorunlara yönelik getirilen çözüm önerileri değerlendirilmiştir. 6356 sayılı Kanunla getirilen düzenlemeler inceleme konusu yapılmıştır.
Article 53 of the Constitution grants the right to collective labour agreements and collective bargaining agreements to regulate the economic and social relations between workers and employers and to determine working conditions. Law No. 6356, enacted to address legislative and practical issues and to respond to criticisms from our country within the framework of ILO Conventions No. 87 and 98 on trade union rights and freedoms and free collective bargaining, aims to strengthen this right. Law No. 6356 introduces regulations concerning the definition, scope, form, duration, provisions, and modifications of the parties involved in the collective labour agreement. Additionally, it introduces framework agreements and group collective bargaining agreements for the first time within the Turkish industrial relations system and establishes regulations to manage the implementation of enterprise collective bargaining agreements, particularly in cases of workplace transfer or partial transfer.
This study provides general explanations about the level and types of collective bargaining agreements, then evaluates the problems encountered in practice along with proposed solutions. It also reviews the regulations introduced by Law No. 6356.