SOSYAL SİGORTA PRİM BORÇLARINDA SORUMLULUK ESASLARI VE UYGULAMA SORUNLARI
Author :
Abstract
Sosyal güvenlik sisteminin sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi, diğer bir deyişle, sigortalı ve hak sahiplerine sosyal sigorta yardımlarının düzenli olarak yapılabilmesi için, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun prim alacaklarını tahsil edebilmesi büyük önem taşımaktadır. Kurumun aktüeryal dengesini korumak amacıyla, kanun koyucu prim ödeme yükümlüsü olan işveren yanında kimi başka işverenler ile üst düzey yöneticiler ve kanuni temsilciler gibi kişilerin şahsen sorumluluğunu da düzenlemiştir. Bu kişilerin sorumluluklarının sınırı çizilirken, Anayasa tarafından kişinin korunan temel hak ve özgürlükleri, hukuki öngörülebilirlik, adalet ve hakkaniyet ilkeleri ve ticari şirketler yönünden ticaret hukukunun temel prensipleri ile de bir dengenin kurulması önemlidir. İncelememizde, işveren yanında ödenmeyen prim borçlarından şahsen sorumlu olan kişiler, 5510 sayılı Kanunun m.12 ve m.88/20 hükümleri ile 6183 sayılı Kanunda kamu alacaklarına ilişkin kanuni temsilcilerin ve limited şirket ortaklarının sorumluluklarına dair düzenlemeler kapsamında incelenmiş; diğer kamu alacaklarına ilişkin hukuki düzenlemelerle de karşılaştırma yapılarak ve yargı kararları ele alınarak; anılan düzenlemelerin, sorumluluk hukuku ilkeleri, kişilerin temel hak ve özgürlükleri, hukuki öngörülebilirlik ilkeleriyle uyumlu olup olmadıkları değerlendirilmiştir.
Keywords
Abstract
It is of great importance for the Social Security Institution to be able to collect contributions in order for the social security system to function properly, in other words, for social insurance benefits to be provided regularly to the social insurent and beneficiaries. In order to maintain the actuarial balance of the institution, the legislature has also regulated the personal liability of certain other employers and persons such as senior managers and legal representatives, as well as the employer who is obliged to pay social security premiums. While drawing the limits of the responsibilities of these people, it is important to establish a balance with the fundamental rights and freedoms protected by the Constitution, the principles of legal predictability, justice and equity, and the basic principles of commercial law in terms of commercial companies. In our study, persons who are personally responsible for unpaid social security premiums alongside the employer, were examined within the scope of the provisions of Article 12 and Article 88/20 of Law No. 5510 and the regulations regarding the responsibilities of legal representatives and limited company partners regarding social security premiums in Law No. 6183; it was evaluated whether the mentioned regulations were compatible with the principles of liability law, fundamental rights and freedoms of individuals, and legal predictability principles by comparing with other legal regulations regarding social security premiums and considering judicial decisions.